การศึกษาการปลอมปนสารเสตียรอยด์ในยาแผนโบราณจากตลาดและศูนย์การค้าบริเวณใกล้เคียงมหาวิทยาลัยรังสิต จังหวัดปทุมธานี ด้วยเทคนิค Thin-layer chromatography (TLC) เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มุ่งศึกษาเพื่อสารวจการปลอมปนสารสเตียรอยด์ชนิดเดกซาเมทาโซนหรือเพรดนิโซโลนในยาแผนโบราณจากตลาดและศูนย์การค้าในจังหวัดปทุมธานี โดยทาการสุ่มเก็บตัวอย่างจานวน 174 ตัวอย่าง จากแหล่งจาหน่าย 9 แห่ง ระหว่างเดือนกันยายน พ.ศ. 2562 ถึง เดือนธันวาคม 2564 จากนั้นนาตัวอย่างที่ได้มาวิเคราะห์หาการปลอมปนสารสเตียรอยด์ชนิดเดกซาเมทาโซนหรือเพรดนิโซโลนด้วยเทคนิคทินเลเยอร์โครมาโตกราฟี ซึ่งต้องทาการเปรียบเทียบระหว่างตัวยาแผนโบราณและสารอ้างอิงมาตรฐานเดกซาเมทาโซนและเพรดนิโซโลนทุกครั้ง
ผลการทดลองพบยาแผนโบราณ 9 ตัวอย่าง มีการปลอมปนเดกซาเมทาโซน คิดเป็นร้อยละ 5.17 ของตัวอย่างทั้งหมด โดยตัวอย่างที่มีการปลอมปนสเตียรอยด์ เป็นยาแผนโบราณที่มีเลขทะเบียนจานวน 5 ตัวอย่าง และไม่มีเลขทะเบียนจานวน 4 ตัวอย่าง ซึ่งกลุ่มยาที่มีความเสี่ยงในการตรวจพบการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ กลุ่มยาที่มีสรรพคุณแก้ไข้หวัด รูปแบบยาแผนโบราณที่มีการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ แบบแคปซูล ผง และลูกกลอน ตามลาดับ และสถานที่ที่พบการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ ตลาดและศูนย์การค้าในจังหวัดปทุมธานี ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงปัญหายาแผนโบราณและผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ไม่ปลอดภัยในชุมชน ซึ่งควรมีการเฝ้าระวังเชิงรุกและพัฒนาศักยภาพของผู้บริโภคเพื่อให้สามารถเลือกซื้อ และใช้ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ปลอดภัยต่อไป
ผลการทดลองพบยาแผนโบราณ 9 ตัวอย่าง มีการปลอมปนเดกซาเมทาโซน คิดเป็นร้อยละ 5.17 ของตัวอย่างทั้งหมด โดยตัวอย่างที่มีการปลอมปนสเตียรอยด์ เป็นยาแผนโบราณที่มีเลขทะเบียนจานวน 5 ตัวอย่าง และไม่มีเลขทะเบียนจานวน 4 ตัวอย่าง ซึ่งกลุ่มยาที่มีความเสี่ยงในการตรวจพบการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ กลุ่มยาที่มีสรรพคุณแก้ไข้หวัด รูปแบบยาแผนโบราณที่มีการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ แบบแคปซูล ผง และลูกกลอน ตามลาดับ และสถานที่ที่พบการปลอมปนสเตียรอยด์ คือ ตลาดและศูนย์การค้าในจังหวัดปทุมธานี ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงปัญหายาแผนโบราณและผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ไม่ปลอดภัยในชุมชน ซึ่งควรมีการเฝ้าระวังเชิงรุกและพัฒนาศักยภาพของผู้บริโภคเพื่อให้สามารถเลือกซื้อ และใช้ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ปลอดภัยต่อไป
Steroids adulteration in traditional medicine from market and shopping center near Rangsit University, Pathum Thani Province by Thin-layer chromatography was aqualitative investigated. The objective was to survey of steroid, dexamethasone or prednisolone adulteration in traditional medicine from the market and shopping center in Pathum Thani province. One hundred and seventy-four samples were collected randomly from 9 places during September 2019 to December 2021. Common adulterants, dexamethasone or prednisolone were examined in the samples by using Thin-layer Chromatography (TLC) technique and compared with dexamethasone and prednisolone standards.
The results showed that 9 samples (1.15%) were adulterated with prednisolone, 5 sample was registered and 4 sample was not registered. The risk group of traditional medicine, which contained steroid adulterants was usually using for common cold. The form of traditional medicine, which contained steroid adulterants was a capsule powder and bolus, respectively. The places which found steroid adulterants was the markets and shopping centers in Pathum Thani province. The results indicated that there were problems related to unsafe TM and DS products in communities, and thus, proactive surveillance and consumer empowerment are needed to ensure the safe consumption of future health products.
The results showed that 9 samples (1.15%) were adulterated with prednisolone, 5 sample was registered and 4 sample was not registered. The risk group of traditional medicine, which contained steroid adulterants was usually using for common cold. The form of traditional medicine, which contained steroid adulterants was a capsule powder and bolus, respectively. The places which found steroid adulterants was the markets and shopping centers in Pathum Thani province. The results indicated that there were problems related to unsafe TM and DS products in communities, and thus, proactive surveillance and consumer empowerment are needed to ensure the safe consumption of future health products.